Nederland – Sinds 2013 hebben werkgevers in totaal 85.665 extra banen gerealiseerd voor mensen met een arbeidsbeperking. Het aantal banen is in 2023 licht gegroeid ten opzichte van een jaar eerder, maar blijft achter bij de doelstelling. Dit meldt staatssecretaris Jurgen Nobel (Participatie) in zijn brief over de tussentijdse resultaten van de banenafspraak.
Werkgevers in zowel de sector markt als overheid hebben afgesproken elk jaar extra banen te realiseren voor mensen met een arbeidsbeperking. Dit wordt de banenafspraak genoemd. In 2026 moet de teller op 125.000 extra banen staan; 100.000 banen extra bij marktwerkgevers en 25.000 banen extra bij overheidswerkgevers.
“Het is goed nieuws dat er opnieuw meer mensen met een arbeidsbeperking aan de slag zijn gegaan bij een reguliere werkgever en zo hun talenten kunnen benutten”, aldus staatssecretaris Nobel. “Tegelijkertijd zien we minder groei. Werkgevers geven aan dat het moeilijker is geworden om mensen aan een baan te helpen. Het is duidelijk dat er extra inzet nodig is om het tij te keren. Daar is de afgelopen periode al een start mee gemaakt. Ik ga graag op korte termijn in gesprek met markt- en overheidswerkgevers om deze plannen verder te brengen. We willen dat iedereen naar vermogen mee kan doen op de arbeidsmarkt en hebben ook iedereen keihard nodig.”
Nieuwe impuls
Met 74.031 extra banen hebben marktwerkgevers het streven van 80.000 extra banen in 2023 niet gehaald. Het is voor het eerst dat de marktwerkgevers de jaarlijkse doelstelling niet hebben gehaald. Vooruitlopend op deze cijfers hebben VNO-NCW en MKB Nederland dit voorjaar het initiatief genomen om een nieuwe impuls te geven aan de banenafspraak door het organiseren van het Malietorenberaad. Tijdens dit beraad hebben de ondernemersorganisaties met uitvoerende organisaties zoals UWV en de VNG afgesproken extra in te zetten op het matchen van werkzoekenden met werkgevers. Dit gebeurt onder meer door de talenten en baankansen van werkzoekenden beter in kaart te brengen.
Overheidswerkgevers hebben 11.634 extra banen gerealiseerd. Hiermee is de doelstelling om 25.000 extra banen te creëren in 2023 niet gehaald. Wel laten de cijfers een stijgende lijn zien ten opzichte van voorgaande jaren. Het Rijk heeft de afgelopen periode extra geïnvesteerd in de kwaliteit en duurzaamheid van banen. Ook is sprake van een efficiëntere manier van werken. Dit heeft geleid tot betere resultaten.
Onderzoek Arbeidsinspectie
De Arbeidsinspectie constateert in een onderzoek dat ruim een derde van de mensen die tot de doelgroep banenafspraak behoren niet werkt en dit de afgelopen jaren ook niet heeft gedaan. Staatssecretaris Nobel geeft in zijn brief aan dit zorgelijk te vinden. Hij benadrukt dat er te veel mensen met een arbeidsbeperking aan de kant staan die willen en kunnen werken. Nobel wil daarom de komende tijd verder gaan met het beter in beeld brengen van kandidaten bij werkgevers, waarbij de ondersteuningsbehoefte van de doelgroep centraal staat. Daarnaast ligt er een wetsvoorstel in de Tweede Kamer om het aantrekkelijker te maken voor werkgevers om mensen aan te nemen en de doelgroep beperkt te verbreden. Een grotere groep komt dan in aanmerking voor de instrumenten en ondersteuning die nu al gelden binnen de banenafspraak.