Winschoten/Delfzijl – Daar zijn ze..! Zo klonk het 80 jaar geleden in vele dorpen en langs de route. De bevrijders met al hun materieel rukten op door de dorpen en werden toegejuicht door vele Groningers langs de route in de volle overtuiging dat de bevrijding aanstaande was. Dat wordt nu 80 jaar na dato gevierd in een tijd waarin er veel onrust is in de wereld en ook binnen Europa. Het besef is gegroeid dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Bij de bevrijding wordt ook in de gemeenten Eemsdelta en Oldambt stilgestaan op de route onderweg als de wandelaars in de voetsporen treden van de bevrijders en de verhalen daarover met inzet van al hun zintuigen gaan ontdekken.
Activiteiten in de dorpen
Langs de route en in de dorpen ontdekken wandelaars de lokale verhalen over oorlog en bevrijding. Zo start de route op zaterdagochtend 3 mei vanuit het gebouw van Oud Winschoten, waar de wandelaars onder andere een tentoonstelling over de bevrijding van Winschoten kunnen bekijken. Bij het Joodse monument in Scheemda zullen er verhalen worden gedeeld met de wandelaars over de omgekomen Scheemter Joden. In Nieuw-Scheemda loopt de route onder andere langs de kerk, waar de oorlogsgraven van omgekomen bevrijders zijn te bezichtigen. Via het oorlogsmonument in ’t Waar, worden de wandelaars in Wagenborgen via foto’s en verhalen langs de route herinnert aan de gebeurtenissen tijdens 80 jaar geleden. Het feestelijke onthaal van de wandelaars is op zaterdagmiddag op het dorpsplein in Woldendorp, dat voor de gelegenheid wordt omgetoverd tot ‘Vrijheidsplein’.
Herdenken en vieren
Eén van de hoogtepunten op zondag 4 mei is het Bezoekerscentrum Dollard in combinatie met Batterij Fiemel. Op deze plek zijn de sporen van de oorlog nog heel goed zichtbaar. Batterij Fiemel maakt is onderdeel van de Atlantikwall. De Atlantikwall is een meer dan 5000 kilometer lange verdedigingslinie langs de westkust van Europa. Bovenop de bunker pronkt een replica van het luchtafweergeschut, zoals dat in de oorlog door de Duitsers gebruikt werd. Even verderop kunnen de wandelaars terecht in de kerken van Termunten en Borgsweer. Hier zijn indrukwekkende exposities te bewonderen die gaan over de oorlog en bevrijding in 1945. Via verdwenen dorp Weiwerd loopt de route langs de plek waar de 21-jarige Private John Gerard Spicer, op de drempel van de vrijheid, als laatste Canadese soldaat op Nederlandse bodem dodelijk werd getroffen. Vervolgens loopt de route dwars door de Hervormde kerk te Farmsum, waar de laatste schoten van de oorlog zijn gelost. Via de Joodse synagoge finisht de Bevrijdingstocht in de Centrumkerk te Delfzijl.
De Bevrijdingstocht Groningen wordt mogelijk gemaakt door een samenwerking tussen gemeente Oldambt, gemeente Eemsdelta, Liberation Route Europe en Tocht om de Noord. Met dank aan alle doorkomstplaatsen, locaties en vele lokale verenigingen en vrijwilligers.
