Nederland – Door de coronacrisis zijn veel ouderen alleen thuis komen te zitten. Hierdoor is de kans groter dat ze te weinig noodzakelijke voedingsstoffen binnenkrijgen, zegt de Nederlandse Vereniging van Diëtisten (NVD). Hierdoor lopen ouderen het risico om ondervoed te raken. Er worden regelmatig nieuwe maatregelen aangekondigd en de huidige situatie lijkt nog wel even te duren. Het is dus belangrijk om alert te blijven op het risico op ondervoeding.
Ondervoeding heeft een negatieve invloed op de weerstand, wat op zijn beurt weer een rol speelt in het voorkomen van een besmetting met het coronavirus alsmede in de behandeling van patiënten. Ondervoeding kan ervoor zorgen dat het infectierisico verhoogt en het herstel vertraagt of belemmerd wordt. Daarbij lopen ouderen die niet goed eten een groter risico om af te vallen, waar ook extra risico’s aan kleven.
Ouderen en ondervoeding
Onder normale omstandigheden zijn van alle thuiswonende ouderen boven de 70 jaar gemiddeld 15 tot 20 procent ondervoed. Onder de ouderen die thuiszorg krijgen loopt dit zelfs op tot tussen de 30 en 40 procent. Ondervoeding heeft veel negatieve effecten. Zo is er sprake van verlies van lichaamsgewicht en spiermassa, waardoor de weerstand daalt en ouderen een verhoogde kans hebben op opname in een instelling.
Ook complicaties bij ziekten treden sneller op en ouderen zijn verminderd zelfredzaam als gevolg van ondervoeding. Dit heeft weer zijn weerslag op de ervaren kwaliteit van leven.
Invloed coronacrisis
De coronacrisis heeft invloed het eet- en beweegpatroon van ouderen. Zo is iedereen meer aan huis gebonden en is steun van familie, bekenden en buren in veel gevallen beperkt(er). Door deze beperkende maatregelen neemt het risico op ondervoeding bij zieke en kwetsbare ouderen nog verder toe. Samen met beweging is goede voeding belangrijk voor het behoud van spierkracht en conditie.
De Nederlandse Vereniging van Diëtisten raadt ouderen onder andere aan om mee te doen met beweegoefeningen op TV of filmpjes op te zoeken op YouTube. Op de website Goed gevoed ouder worden van de Stuurgroep Ondervoeding vinden ouderen meer informatie.
Signalen van ondervoeding
Ondervoeding kan ook voorkomen in combinatie met overgewicht. Ondervoeding valt te herkennen aan het verlies van 3 kilo of meer in gewicht, ook bij overgewicht. Kleding komt wijder te zitten en ouderen hebben weinig eetlust. Energie en conditie nemen af, evenals kracht en spiermassa.
Ondervoeding voorkomen
De beste manier om ondervoeding te voorkomen is door voldoende eiwitten te eten. Kies voor drie eiwitrijke maaltijden en twee eiwitrijke tussendoortjes. Eiwitrijke producten zijn onder andere vlees, vis, kip, peulvruchten, kaas, melkproducten, ei en noten. Ook het eten van vezels is van belang. Deze komen voor in ontbijtgranen, fruit, groenten, volkorenbrood en zilvervliesrijst.
Ter ondersteuning van de weerstand zijn er verschillende voedingssupplementen die kunnen helpen. Zo is levertraan licht verteerbaar, bevat het een hoog gehalte aan vitamine D, E en A en essentiële mineralen en vetzuren. Vitamine D is nodig voor sterkere botten en erg belangrijk bij ondervoeding. Ook kan het gebruik van multivitaminen verstandig zijn omdat dit een complete dagelijkse aanvulling is op de voeding.