Den Haag – Het kabinet heeft vervolgonderzoeken gepubliceerd over de invoering van betalen naar gebruik voor auto’s, zoals afgesproken in het coalitieakkoord. Vanaf 2030 zullen autobezitters van personen- en bestelauto’s niet langer een vast bedrag betalen voor het bezit van een auto, maar een bedrag per kilometer voor het daadwerkelijke autogebruik. Om de juiste keuzes te kunnen maken voor de uitwerking van dit systeem, zijn er vervolgonderzoeken uitgevoerd naar verschillende aspecten, waaronder het kilometertarief, effecten op autobelastingen en inkomenseffecten, en het nalevingsgedrag van autobezitters wanneer de kilometerteller wordt gebruikt voor het registreren van gereden kilometers.
Op dit moment zijn belangrijke onderdelen van het betalen naar gebruik-systeem, zoals de tariefstructuur, nog niet definitief vastgesteld. De vervolgonderzoeken bieden het kabinet inzicht in de keuzes die nog gemaakt moeten worden en de gevolgen daarvan.
Eén van de onderzoeken richt zich op de tariefstructuur, waarbij bepaald moet worden hoeveel een automobilist per kilometer gaat betalen. In het najaar van 2022 is er onderzoek gedaan naar de effecten van verschillende opties voor de tariefstructuur, en dit vervolgonderzoek actualiseert en verbreedt dat onderzoek. Zo zijn er mogelijkheden onderzocht waarbij het kilometertarief afhangt van factoren zoals het gewicht van de auto en of de auto elektrisch is. Ook is opnieuw gekeken naar tarieven en effecten van het hanteren van één uniform kilometertarief voor personenauto’s en één voor bestelauto’s.
Bij alle opties is gekeken naar regionale effecten, inkomenseffecten voor verschillende huishoudtypen, effecten op overheidsinkomsten en de uitstoot van schadelijke stoffen door autoverkeer. Aangezien een steeds groter deel van het wagenpark in de toekomst elektrisch zal zijn, is ook onderzocht hoe de tarieven en effecten zich op de langere termijn zullen ontwikkelen.
Een ander onderzoek richt zich op het nalevingsgedrag van autobezitters. Om de belasting te bepalen, moet het aantal gereden kilometers per jaar van elke auto worden vastgesteld. Naast het onderzoek naar verschillende manieren om kilometers te registreren, geeft het rapport inzicht in de fraudegevoeligheid van kilometerregistratie op basis van de kilometerteller van de auto. Ook worden maatregelen onderzocht om het nalevingsgedrag te bevorderen en fraude te voorkomen, evenals de uitvoering en handhaving van het betalen naar gebruik-systeem door betrokken overheidsorganisaties.
De resultaten van deze onderzoeken zullen worden meegenomen bij het maken van keuzes voor de implementatie van het betalen naar gebruik-systeem. Na de besluitvorming zal er een internetconsultatie plaatsvinden waarbij ook burgers en bedrijven hun ideeën kunnen delen. Het conceptwetsvoorstel zal ter advies en toetsing worden voorgelegd aan verschillende uitvoeringsorganisaties en adviesinstanties, waaronder de Belastingdienst en de Autoriteit Persoonsgegevens. Alle feedback zal worden verwerkt in een nieuwe versie van het wetsvoorstel, dat dit najaar ter advies zal worden voorgelegd aan de Raad van State. In het voorjaar van 2024 zal het definitieve wetsvoorstel worden ingediend bij de Tweede Kamer.