Borgsweer – Jan Wierenga, voorzitter van de stichting Zuidelijke Dorpen Delfzijl, heeft nog altijd meer vragen dan antwoorden. Hij wacht al bijna twee jaar op het incidentenrapport dat duidelijkheid moet geven over de gebeurtenissen op 26 mei 2023 op het Chemie Park in Delfzijl toen er brand uit brak op een schip geladen met vloeibare bitumen.
Hoewel het incident inmiddels geruime tijd geleden plaatsvond, staat die bewuste dag Wierenga nog helder voor de geest. De zorgen onder inwoners van de nabijgelegen dorpen waren destijds groot en vormden de aanleiding om op zoek te gaan naar antwoorden. Er is sindsdien veel informatie boven water gekomen, maar voor Wierenga blijft het lastig om de puzzel compleet te krijgen.
Incidentenrapport blijft uit
“Ik denk dat veel mensen zich niet bewust zijn van de risico’s die op dit gebied afkomen. Daarom vind ik het belangrijk dat inwoners goed worden geïnformeerd,” stelt Wierenga. “De inktzwarte rookwolken die bijna twee jaar geleden over de dorpen trokken, staan mij nog helder voor ogen. In de landelijke brandweerkrant werd toen vermeld dat het ook heel anders had kunnen aflopen. Namens de stichting Zuidelijke Dorpen hebben wij bij de gemeente Eemsdelta gevraagd om het incidentenrapport. Dit werd ons kort daarna toegezegd, maar tot op de dag van vandaag hebben we nog niets ontvangen. Dat baart ons zorgen.”
Toekomstige risico’s
Wierenga volgt de ontwikkelingen van het industriegebied op de voet, maar heeft weinig vertrouwen in de toekomst. “Ons gebied is volop in ontwikkeling. Het Chemie Park beslaat 100 hectare en daarnaast wordt nog eens 400 hectare industriegebied ingevuld, op steenworp afstand van de dorpen. Er komen bedrijven waarvan we, op z’n zachtst gezegd, niet vrolijk worden. Als zich in de toekomst opnieuw een calamiteit voordoet, hebben burgers recht op transparantie over wat er is gebeurd.
Kijkend naar de situatie van twee jaar geleden, was het op zijn plaats geweest als er een incidentenrapport was opgesteld waarin werd uitgelegd hoe het kon gebeuren en welke lessen eruit kunnen worden getrokken. Hoewel de industrie onze omgeving niets oplevert, houden we de ontwikkelingen niet tegen. Wat we wél willen, is dat we weten wat er speelt wanneer er een NL-Alert wordt verzonden.”
Vertrouwen in de overheid onder druk
Voor Wierenga is de vraag niet meer óf het rapport openbaar zou moeten worden, maar vooral waarom het nog steeds niet is verschenen. “De burgemeester erkent dat we in een risicovol gebied wonen. Dan mogen inwoners ook verwachten dat ze op de hoogte worden gehouden van wat er zich binnen de gemeentegrenzen afspeelt. Het vertrouwen in de politiek is al laag en dit soort situaties draagt daar niet bepaald aan bij.
Als de burgemeester zegt dat hij het rapport niet boven tafel krijgt, is dat óók een antwoord. Maar als de hoofdofficier van de brandweer aangeeft dat de calamiteit van toen veel ernstiger had kunnen aflopen, roept dat vragen op bij inwoners. En die vragen blijven onbeantwoord. Dat is geen goede zaak. Een burgemeester heeft een verantwoordelijkheid in de calamiteitenorganisatie en moet transparant zijn over waar inwoners aan worden blootgesteld. Wij willen op z’n minst een antwoord, maar telkens wordt de kwestie vooruitgeschoven.”
Pleidooi voor een leefbaar gebied
Volgens Wierenga moeten lessen uit het verleden worden meegenomen in de toekomstplannen. Hij heeft dan ook concrete ideeën om de leefbaarheid rondom het Chemie Park te waarborgen. “Wij pleiten voor een meetnet in de omliggende dorpen, zodat inwoners inzicht krijgen in wat ze precies worden blootgesteld. Tijdens twee bewonersavonden hebben we 250 tot 300 mensen voorgelicht over zaken waar de overheid eigenlijk voor zou moeten instaan.
Daarnaast moet er een robuuste groengordel komen, die een duidelijke scheiding vormt tussen het Groninger land en de industrie. Ook willen we een verkeersplan, opgesteld in overleg met de bewoners. Er worden miljarden in dit gebied geïnvesteerd, dus het zou logisch zijn als er een gebiedsfonds komt. Daarnaast zouden investeringen in fiets- en vaarroutes het gebied aantrekkelijk en leefbaar kunnen houden. Daarmee zeg ik niet dat het nu niet leefbaar is, maar we moeten er samen voor zorgen dat dit zo blijft. In andere delen van Nederland gebeurt dit ook.”
De gemeente Eemsdelta laat in een reactie weten dat er achter de schermen hard wordt gewerkt aan het verzamelen van de juiste informatie rondom het onderzoeksrapport maar deze tot op heden nog niet in handen heeft.
